Marja Wittenbols - 28/08/2018

Het voordeel van het hebben van dyslexie is dat je soms waarheden leest die nooit geschreven zijn.
Die waarheden kunnen een heel nieuw perspectief openen op een oud onderwerp. In ons werk, het verzachten van het leven in armoede, komen we mensen met allerlei visies tegen. Een groot deel voelt zich vernederd door hoe ze bejegend worden door schuldeisers, hulpverleners, instanties en overheden. Ze voelen zich beoordeeld, maar nog vaker veroordeeld. Ze vertellen ons daar hun verhalen over.
En toen las ik deze zin: ”Waarom zijn zoveel mensen ontwaardigd?” Dat vond ik een goede vraag, maar in het stuk eronder vond ik geen antwoord. Bij het herlezen van de zin las ik “Waarom zijn zoveel mensen verontwaardigd?” Ik begreep dat deze beide versies een antwoord op elkaar waren. Maar wat was er eerder, de kip of het ei?
De kip: mensen zijn verontwaardigd, omdat ze zich ontwaardigd voelen, door de oordelen en vooroordelen van hen die iets verwachten, eisen, zonder dat ze het hele verhaal kennen. Ze moeten veel privézaken uitleggen, zoals hun omgaan met geld, manier van samenwonen, maken van plannen, het uitleggen van keuzes, waar anderen zich nooit voor hoeven te verantwoorden. Men voelt dat als het afnemen van waardigheid.
Het ei: verontwaardigde mensen vinden moeilijk gehoor bij diegenen die hen vanuit oprechte en goede bedoelingen willen helpen (daar horen ook schuldeisers bij). Een mail op hoge poten, een boos telefoontje of gewoon geen antwoord op het verzoek bepaalde documenten te overleggen wordt ongemanierd of zelfs agressief opgevat. Dan voelt die persoon zich ontwaardigd, omdat de goede bedoelingen niet erkend worden en is dáár dan weer verontwaardigd over.
Het raadsel van de kip en het ei kunnen we niet oplossen, het raadsel van de (ver)ontwaardiging wel als we kunnen schakelen: verontwaardiging komt vaak voort uit ontwaardiging. Stel jezelf de vraag: hoe kan ik bijdragen aan het herstellen van de waardigheid van de ander? Die ander is het waard en jij ook.

De Vonk © 2019 | Privacyverklaring

Geregistreerd als algemeen nut beogende instelling